“FIoT” นวัตกรรมใหมสำหรับอุตสาหกรรมโรงงานอาหารผลิตอาหาร

• Facebook
• Twitter
• Line

โลกของอุตสาหกรรม กำลังถูกเร่งเร้าให้เปลี่ยนแปลงจากการเกิดขึ้นของเทคโนโลยี ไอโอที (IoT) ไม่เว้นแต่อุตสากรรมการผลิตอาหาร ที่เล็งที่จะใช้ ไอโอที เพื่อเปลี่ยนกระบวนการผลิต…

highligh

• Food Factory Internet of Things Platfrom จะเข้าไปช่วยแก้ปัญหาในขบวนการควบคุมต่างๆที่มีผลกระทบต่อระบบการผลิตอาหารในโรงงานอุตสาหกรรม เนื่องจากระบบเซนเซอร์จะมีการติดตามตลอดเวลาและรายงานผลแบบออนไลน์ตลอด 24 ชม. ส่งผลให้กระบวนการผลิตสามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ลดการสูญเสียค่าใช้จ่าย ลดความเสียหายของผลิตภัณฑ์ หรือสินค้า และยังสามารถลดการใช้แรงงานคนจัดการคลังสินค้า

“FIoT นวัตกรรมใหมสำหรับอุตสาหกรรมผลิตอาหาร

เรื่องของเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ยังคงเป็นเรืองที่ส่งผลกระทบตอธุรกิจในปัจจุบันอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะอยู่ในอุตสาหกรรมใดก็ตาม เพื่อให้ธุรกิจสามารถใช้ประโยชน์จาก ไอโอที อย่างเต็มที่ จากภายในโรงงานของตนเอง และก้าวไปสู่การการเชื่อมโยงผู้คน เครื่องจักร และกระบวนการต่าง ๆ เพื่อการเตรียมพร้อมสำหรับอนาคต

อย่างไรก็ดีล่าสุดมีข่าวออกมาว่า ได้มีนักพัฒนา ได้คิดค้นนวัตกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับเทคโนโลยีไอโอทีออกมาสำหรับอุตสาหกรรมการผลิตอาหารโดยเฉพาะแล้ว และไม่ใช่เป็นเพียงแนวคิด หรืองานวิจัยอีกด้วย ซึ่งในส่วนตัวของผู้เขียนเชื่อว่างานวิจัยที่ดีนั้นต้องสามารถนำมาต่อยอดใช้งานได้จริง ไม่ใช่แค่เรื่องของการวิจัยแล้ววางขึ้นหิ้ง

งานวิจัยในยุคใหม่ต้องไม่เป็นเพียงแค่กรณีศึกษาหรือเพื่อหาความรู้เท่านั้น แต่จะต้องสามารถนำมาต่อยอดและก่อให้เกิดมูลค่าในทางเศรษฐกิจ มีประโยชน์ในวงกว้าง รวมทั้งเป็นต้นแบบในการส่งเสริมวัฒนธรรมการคิดค้นสิ่งใหม่ๆในระดับองค์กรให้เกิดขึ้นได้อย่างแพร่หลาย

ทั้งนี้ ภาคส่วนหนึ่งที่จำเป็นต้องมีการผลักดันและใช้ประโยชน์จากงานวิจัยอย่างจริงจังก็คือภาคอุตสาหกรรม เนื่องจากเป็นแต้มต่อที่ทำให้เกิดความแตกต่าง สามารถตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคได้อย่างเท่าทันกับสถานการณ์และบริบทต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ซึ่งในปัจจุบันถือว่าเริ่มมีสัญญาณที่ดีที่ภาคอุตสาหกรรมและผู้ประกอบการหันมาใช้งานวิจัยในการขับเคลื่อนธุรกิจกันเพิ่มมากขึ้น เห็นได้จากสินค้า และการบริการในท้องตลาดที่มีความแปลกใหม่ รวมทั้งนวัตกรรมจำนวนมากมายที่ขายจริงบนช่องทางการค้า

โดยนวัตกรรมที่ผู้เขียนกล่าวถึงนี้เป็นนวัตกรรมทางเทคโนโลยีที่เกิดขึ้นจากงานวิจัย ที่ทาง กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ได้จัดกิจกรรม “ตลาดต่อยอดงานวิจัยสู่อุตสาหกรรม” และนำไปต่อยอดในเชิงธุรกิจ และมีนวัตกรรมที่เกิดจากการนำเอาเทคโนโลยี ไอโอที ไปพัฒนากระบวนการผลิตอาหาร ได้จริง

ที่สำคัยเป็นงานวิจัย Food Factory Internet of Things Platfrom  : Intelligent Platform for Leveraging Productivity and Maker Performance ที่พัฒนาขึ้นเพื่อแก้ไขจุดบกพร่องที่มีผลต่อกระบวนการผลิตอาหารในโรงงานอุตสาหกรรมอีกด้วย

โดย ดร.พุฑฒิพงษ์ มหาสุคนธ์ ทีมวิจัย Food Factory Internet of Things Platfrom -Intelligent Platform for Leveraging  Productivity and Maker Performance ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ทำวิจัยได้เล่าว่า ทางทีมวิจัยทำการค้นคว้าอยู่ประมาณ 2-3 ปี เนื่องจากได้เล็งเห็นถึงความสำคัญ

ในการเข้าไปดูแลระบบการทำงานของอุตสาหกรรมอาหาร เพราะในประเทศไทยมีโรงงานอุตสาหกรรมอาหารขนาดใหญ่ ขนาดย่อม รวมถึงวิสาหกิจชุมชนเกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก แต่อุตสาหกรรมไทยนั้นอาหารยังขาด “ไอโอที มาเก็ต” หรือผู้ที่มีความถนัดเฉพาะด้านอิเล็กทรอนิกส์และความสามารถด้านซอฟต์แวร์

ส่งผลให้ไม่สามารถวินิฉัยหรือแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างกระบวนการผลิตได้ รวมทั้งไม่สามารถลดงานเอกสารเกี่ยวกับการควบคุมคุณภาพให้เป็นไปตามมาตรฐาน (Good Manufacturing Practice หรือ GMP) ปัญหาดังกล่าวจึงถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นในการทำวิจัยชิ้นนี้

โดย Food Factory Internet of Things จะเข้าไปช่วยแก้ปัญหาในขบวนการควบคุมต่างๆที่มีผลกระทบต่อระบบการผลิตอาหารในโรงงานอุตสาหกรรม เนื่องจากระบบเซนเซอร์จะมีการติดตามตลอดเวลาและรายงานผลแบบออนไลน์ตลอด 24 ชม. ส่งผลให้กระบวนการผลิตสามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ลดการสูญเสียค่าใช้จ่าย ลดความเสียหายของผลิตภัณฑ์ หรือสินค้า และยังสามารถลดการใช้แรงงานคนจัดการคลังสินค้า ทั้งนี้ระบบดังกล่าวจช่วยลดต้นทุนการสูญเสีย และเพิ่มจำนวนการผลิตได้มากกว่าที่ผ่านมา สำหรับตัวเซนเซอร์ที่ทีมวิจัยได้ศึกษานั้นเรียกว่าระบบตรวจสอบอัตโนมัติ (Monitoring Automatic)

ซึ่งตัวเซ็นเซอร์สามารถตรวจวัดสถานะหรือปัญหาที่มีผบกระทบต่อกระบวนการผลิตได้ทั้งหมด 9 กระขบวนการที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหารได้แก่

1. กระบวนการควบคุมความร้อม
2. กระบวนการควบคุมแรงดัน
3. กระบวนการทำให้แห้ง
4. กระบวนการควบคุมความชื้น
5. กระบวนการควบคุมส่วนผสม
6. กระบวนการฆ่าเชื้อ
7. กระบวนการควบคุมคุณภาพ
8. การนับ Stock
9. การวัด Cycle Time

โดยการตรวจวัดจะขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ประกอบว่าต้องการจะให้ระบบตรวจวัดในขบวนการใดบ้าง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าอุตสาหกรรมนั้นๆผลิตหรือมีปัญหาอะไรตามความเหมาะสม อย่างไรก็ตามหากอุตสาหกรรมอาหารสามารถรู้ถึงปัญหาหรือจุดบกพร่องระหว่างการผลิตก็จะส่งผลให้การทำงานมีประสิทธิภาพ และลดความสูญเสียลงไปได้

แพลตฟอร์ม Food Factory Internet of Things ประกอบด้วย

ระบบการเชื่อมต่อเซ็นเซอร์ทุกรูปแบบ : ซึ่งสามารถทำได้ตามมาตรฐานอุตสาหกรรมอาหาร เพราะโดยทั่วไประบบฐานข้อมูลของโรงงานจะใช้ระบบเครื่องจักรคุยกับเครื่องจักร (Machine to Machine หรือ M2M) และเป็นระบบการรายงานผลข้อมูลด้วยระบบออนไลน์

ดังนั้นตัวเซ็นเซอร์ Food Factory Internet of Things ที่นำไปติดสามารถเข้าไปทำงานร่วมกับระบบดังกล่าวได้โดยไม่ติดขัด เพราะการเรียกดูข้อมูลของFIotไม่ได้เรียกตลอดเวลา เราสามารถระบุได้ว่าต้องการข้อมูลในช่วงใดบ้าง ช่วยลดการรบกวนการทำงานของระบบโรงงานอุตสาหกรรมลง ทำให้ข้อมูลที่ตรวววัดมีความแม่นยำมากขึ้น

ระบบควบคุมอัจฉริยะทั้งรูปแบบไมโครคอนโทรลเลอร์ และ programmable logic controller (PLC) : ซึ่งทั้ง 2 ระบบเป็นระบบควบคุมเครื่องจักรของไลน์การผลิตในโรงงาน โดยการติดตั้งเซ็นเซอร์จะไม่เข้าไปรบกวนการทำงาน สามารถตรวจวัดข้อบกพร่องต่างๆรวมกับระบบควบคุมเครื่องจักร และไม่ทำให้ไลน์การผลิตเสียหาย

ติดตั้งที่ง่าย และรวดเร็ว ด้วยระบบ building information modeling : ซึ่งโดยทั่วไปแล้วก่อนติดตั้งระบบเซ็นเซอร์จะต้องมีการออกแบบจุดที่จะติดเซ็นเซอร์ก่อนทุกครั้ง แต่ระบบ Food Factory Internet of Things Platfrom จะออกแบบโดยการขอแปลนโรงงาน และนำมาออกแบบว่าจะติดตั้งระบบเซ็นเซอร์ตรงจุดใด โดยจะมีวิศวกรที่ทำหน้าที่ออกแบบโมเดล วิธีการดังกล่าวจะช่วยลดระยะเวลา ทำให้เกิดความแม่นยำในการติดตั้งแต่ละจุด

รูปแบบการวิเคราะห์ด้วย online web-based : เพื่อทำให้งานได้อย่างราบรื่นตัวระบบการทำงานของเซ็นเซอร์จะนำข้อมูลมาวิเคราะห์เพื่อตรวจสอบว่าโรงงานจำเป็นจะต้องเพิ่ม หรือลดขบวนการผลิตลง เพื่อให้สอดคล้องกับขีดความสามารถของโรงงาน ณ ขณะนั้น

รวมทั้งระบบยังช่วยวิเคราะห์การทำงานของเครื่องจักรว่ามีความคงที่หรือไม่ ซึ่งการส่งข้อมูลจะเปรียบเสมือนการให้คำปรึกษาเพื่อแก้ปัญหาค่าวิกฤติต่าง ๆ ตามความต้องการของ  ISO22000  

การให้บริการ Cloud as a software service : เพื่อลดปัญหาเรื่องของการลงทุนในด้านโครงสร้างพื้นฐานที่จะเป็นแหล่งในการเก็บรวบรวมข้อมูล ตัวระบบจึงถูกออกแบบมาให้รองรับข้อมูลที่ได้จากวินิจฉัยผ่านตัวเซนเซอร์ทั้งหมด โดยหากเป็นธุรกิจขนาดเล็กสามารถทำได้ผ่านระบบ Google Sheet ซึ่งจะช่วยลดค่าใช้จ่ายลง ด้านการแก้ไขข้อมูลสามารถดำเนินการผ่านแอปพลิเคชั่นไลน์ ซึ่งจะลดกระบวนการตรวจสอบและเพิ่มคุณภาพง่ายต่อการนำไปใช้

สนับสนุนเพื่อสานต่อยุทธศาสตร์หลักของกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม

กอบชัย สังสิทธิสวัสดิ์ อธิบดีกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กล่าวเสริมว่า การนำงานวิจัยมาปรับใช้ในธุรกิจเอสเอ็มอีถือว่าเป็นยุทธศาสตร์หลักของกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ภายใต้การกำกับของกระทรวงอุตสาหกรรม  โดยกรมฯได้เล็งเห็นความสำคัญในการสนับสนุนงานวิจัยในภาคธุรกิจเอสเอ็มอีมาอย่างต่อเนื่อง 

ซึ่งที่ผ่านมาได้ดำเนินการจัดกิจกรรม “ตลาดต่อยอดงานวิจัยสู่อุตสาหกรรม” (Research Connect) เพื่อเป็นการสร้างความตระหนักและกระตุ้นให้เอสเอ็มอีเปลี่ยนรูปแบบการพัฒนาธุรกิจ โดยการขับเคลื่อนด้วยงานวิจัย และนวัตกรรมให้มากขึ้น เพราะงานวิจัยถือว่าเป็นเครื่องมือที่จะก้าวนำคู่แข่ง และสามารถตอบโจทย์

ความต้องการของคนในปัจจุบันมากขึ้น รวมทั้งงานวิจัยยังสามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ และเพิ่มมูลค่าของธุรกิจ ลดความสูญเสียทั้งด้านแรงงานคน และวัตถุดิบ อีกทั้งยังช่วยให้เกิดการพัฒนาผลิตภัณฑ์ หรือไลน์ธุรกิจใหม่ๆ ทั้งนี้การยกระดับธุรกิจด้วยงานวิจัยยังช่วยส่งผลให้ธุรกิจไปสู่ความสำเร็จมากกว่า

ดังนั้นการวิจัยและนวัตกรรมจึงมีความสำคัญสำหรับผู้ประกอบการเอสเอ็มอีในยุคใหม่  อย่างไรก็ตามนโยบายการใช้วิจัยเข้ามาสนับธุรกิจเอสเอ็มอียังถือว่าเป็นนโยบายหลักของทางรัฐบาลที่พยายามใช้งานวิจัยนำ และมีการส่งเสริมนักวิจัยมาอย่างต่อเนื่อง โดยทางกรมฯเห็นว่าการที่จะทำการจับคู่ (Matching) ธุรกิจกับนวัตกรรมจะเป็นอีกส่วน

ที่ช่วยขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศและเศรษฐกิจให้ยั่งยืนมากยิ่งขึ้นกว่าที่ผ่านมา ทั้งนี้สำหรับกลุ่มงานวิจัย และนวัตกรรมที่มีแนวโน้มเติบโตได้แก่ กลุ่มเกษตรและอาหารแปรรูป กลุ่มพลังงานและสิ่งแวดล้อม กลุ่มการแพทย์ และสุขภาพ และกลุ่มชอร์ฟแวร์และดิจิทัล โดยมีแนวโน้มที่จะช่วยให้อุตสาหกรรมและสร้างมูลค่าได้เป็นจำนวนมาก 

ส่วนขยาย

* บทความเรื่องนี้น่าจะเป็นประโยชน์สำหรับการวิเคราะห์ในมุมมองที่น่าสนใจ 
** เขียน: ชลัมพ์ ศุภวาที (บรรณาธิการ และผู้สื่อข่าว)
*** ขอขอบคุณภาพประกอบ และข้อมูลบางส่วนจาก www.pexels.com

สามารถกดติดตามข่าวสารและบทความทางด้านเทคโนโลยีของเราได้ที่ eleaderfanpage

• Facebook
• Twitter
• Line