Eleader May 2015
นโยบายเศรษฐกิจดิจิทัล (Digital Economy) ของรัฐบาลนี้คือสิ่งที่ต้องทำตามกระแสโลก เพราะในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมานี้โลกได้เปลี่ยนแปลงไปมากจากการเกิดปฏิวัติดิจิทัล (Digital Revolution) ที่ทำให้สินค้าและผลิตภัณฑ์ต่างๆ หลายอย่างเริ่มตกยุคไป และได้ทำให้ธุรกิจต่างๆ ต้องเปลี่ยนแปลงหรือล้มหายไปด้วย
เรากำลังก้าวเข้าสู่เศรษฐกิจใหม่ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล หากเราปรับตัวไม่ทันเราก็คงแข่งขันไม่ได้และล้มหายไปในที่สุด ต้องยอมรับกันตรงๆ ว่าแม้ประเทศไทยจะมีอัตราการใช้ดิจิทัลค่อนข้างสูง แต่ร้อยละ 90 เราเน้นเพียงเพื่อความบันเทิง ไม่ใช่เพื่อการทำงานหรือธุรกิจ จึงไม่แปลกใจที่ระยะหลังอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของเราเริ่มจะแข่งขันกับประเทศอื่นๆ ไม่ได้ เพราะเราก้าวตามโลกดิจิทัลไม่ทัน เราแข่งขันบทพื้นฐานเศรษฐกิจดิจิทัลลำบาก จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่เราต้องมีนโยบายด้านนี้ที่ชัดเจนเพื่อการแข่งขันในอนาคต
แม้นโยบาย Digital Economy จะพยายามเน้นให้มีการนำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาใช้ในการทำงานมากขึ้น แต่สิ่งหนึ่งที่สำคัญคือ Mindset เพราะวันนี้การแข่งขันไม่เหมือนเดิม ลูกค้าหรือผู้รับบริการมีข้อมูลข่าวสารมากขึ้น คู่แข่งมาจากไหนก็ได้ เศรษฐกิจใหม่เป็นเศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์เน้นนวัตกรรมใหม่ และ Marketplace ใหม่ ดังนั้นรูปแบบการทำงานแบบเดิมจำเป็นต้องเปลี่ยนแปลง เราต้องรวดเร็วกว่าเดิม ต้องลดขั้นตอนการทำงาน และเน้นให้บุคลากรในองค์กรทำงานร่วมกัน
รูปแบบการทำงานที่มีลำดับชั้น (Hierarchical bureaucracies) ที่เน้นการทำงานแบบ Vertical เริ่มใช้งานไม่ได้ในการแข่งขันยุคปัจจุบัน การทำงานต้องลดขั้นตอนการบังคับบัญชา องค์กรต้องเป็นลักษณะแบนราบ (Horizontal) มากขึ้น มีสายบังคับบัญชาให้น้อยลง การสั่งงานแบบบนลงล่าง Top to Bottom จะต้องน้อยลง เน้นให้พนักงานในองค์กรมีส่วนร่วมในการทำงานมากสุด และเน้นการทำงานร่วมกันโดยใช้เครื่องมือดิจิทัลใหม่ๆ ที่เป็น Collaboration Tool เพื่อให้ทุกคนในองค์กรสามารถสร้างนวัตกรรมหรือบริการใหม่ๆ ได้
ซึ่งจะเห็นได้ว่า รูปแบบการทำงานแบบเดิมที่เน้นการทำงานเป็น Vertical จะแตกต่างกับการทำงานบนเศรษฐกิจดิจิทัลเชิงสร้างสรรค์ที่เน้นการทำงานเป็น Horizontal มาก โดยในอนาคตองค์กรที่ยังทำงานเป็นแบบ Vertical จะแข่งขันไม่ได้ เราจะเห็นตัวอย่างองค์กรใหม่อย่าง Facebook, Google, Apple, Amazon ล้วนแต่เปลี่ยน Mindset ในการบริหารงานเพื่อเข้าสู่เศรษฐกิจใหม่ทั้งสิ้น
ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ อดเป็นห่วงภาคราชการไทยไม่ได้ เพราะยังเชื่องช้ายังไม่ปรับ Mindset ในการบริหารงาน ถ้าตราบใดองค์กรยังบริหารแบบ Top Down ยังต้องทำสำเนาหนังสือ ส่งแฟกซ์ ขั้นตอนการทำงานยังล่าช้า และข้าราชการไม่มีส่วนร่วมในการทำงานที่จะสร้างนวัตกรรมใหม่เชื่อว่าเราแข่งขันไม่ได้ แม้จะมีนโยบาย Digital Economy ก็ตาม สิ่งสำคัญสุดคือ การปรับ Mindset ในการบริหาร ผู้บริหารและคนทำงานต้องทำงานไม่เหมือนเดิม
